پيشينه محله مسجد شفا

          در عصر خميني‌(قدس‌سره) نيز بار ديگر مساجد هويت و منزلت خود را به دست آوردند و از آغاز نهضت به‌عنوان سنگري شكست ناپذير ميعادگاه مومنين و خداجويان قرار گرفتند. در دوره پر فراز و نشيب انقلاب اسلامي مساجد در ابعاد فرهنگي، اجتماعي، سياسي، نظامي و اقتصادي وارد صحنه شدند و موجب تثبيت و استواري نهال انقلاب اسلامي گرديدند. امروزه نه تنها در ايران بلكه در بسياري از ممالك اسلامي حضور فعال مساجد به چشم مي‌خورد. با اين وصف چشم دوختن به روزي كه يگانه منجي عالم بشريت حضرت ولي عصر(عج) از اين پايگاه ظهور خواهند كرد و تمامي جهان را پر از عدل و داد خواهند نمود، بسيار زيبا و دل انگيز است. به اميد آن روز خوب و دوست داشتني.

     در دنياي پيچيده امروزي، احيا، حفظ و توسعة جايگاه مسجد كه مي‌بايست در زمينه‌هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي، سياسي و... داراي نقش باشد، نيازمند تلاشي علمي و تخصصي است. در اين راستا مساجد بايد تمام همت خود را به تجهيز مادي و معنوي معطوف نمايند و با به‌كارگيري تمامي امكانات فناوري روز دنيا در مقابل تهديدات دشمن همچون سنگري استوار و محكم باقي بمانند. انشاالله.

قدمت و تاريخ بناي مسجد شفا:

          مسجد شفا بيش از نيم قرن سابقه دارد. اين مسجد درسال 1329 هجري شمسي به همت بانو زيور‌‌يحيائيان كه همسرش نيز باني بيمارستان شفا يحيائيان بوده است بنا گرديده است. مساحت مسجد در حدود 200 متر مربع مي‌باشد. آخرين باز‌سازي و ترميم اساسي مسجد به سال 1379 و با همت مومنين و امام جماعت مسجد، حضرت حجت الاسلام و المسلمين رضواني به انجام رسيده است.

(وقف نامه مسجد شفا، برای بزرگنمایی تصویر، بر روی آن کلیک نمایید)

نام مسجد شفا:

        اين مسجد در آغاز ايجاد، معتمد‌الملك نام گرفته است. اما بعد از انقلاب شكوهمند اسلامي نام اين مسجد به دليل نزديكي به بيمارستان شفا‌يحيائيان به اين نام تغيير كرد. از آن سالها به بعد اهالي اينجا را به اختصار مسجد شفا مي خوانند.

پيشينه محله مسجد شفا:

        مسجد كوچك و با صفاي شفا، دارالشفاي دل‌هاي مستمند و مومنان خدا در محله‌اي كه  دارالمومنين تهران نام گرفته است، قرار دارد. خيابان‌هاي ايران و مجاهدين اسلام، يكي از محله‌هاي قديم تهران است. هنوز هم آثار اين قدمت بر چهره كوچه‌هاي با روح اين منطقه به چشم مي‌خورد. مكان‌هايي مثل مجلس شوراي ملي و مدرسه و مسجد شهيد مطهري، جزء مهمترين اماكني هستند كه بر قدمت و اصالت اين محله مي‌افزايند. اين محله و محله‌هاي همجوار در دوران حكومت ستم‌شاهي پايگاه مبارزين و مجاهدين اسلام بوده است و بسياري از شهداي انقلاب اسلامي نيز از اين محله برخاسته و به معراج پيوسته‌اند. حضور و استقرار اوليه حضرت امام خميني (ره) در بهمن ماه سال 57 در مدرسه رفاه و علوي از افتخارات ديگر اين محله است.

مردم محله مسجد شفا:

         مردم مومن مذهبي و با فرهنگ ساكن در محله مسجد شفا جزء افتخارات مسجد به شمار مي‌روند. اينان از لحاظ اعتقادي، مردمي پايبند به اصول مذهبي‌اند و به انحاي گوناگون با مسجد شفا ارتباط دارند. مردم محله از لحاظ معيشتي، از قشر متوسط جامعه و از لحاظ شغلي، بيشتر اداري، فرهنگي و يا كاسب مي‌باشند.  

موقعيت مسجد شفا:

          مسجد شفا در بافت مركزي و قديمي شهر تهران و در محدوده  منطقه 12 شهرداري قرار دارد. در سرتاسر حاشيه خيابان مجاهدين اسلام كه يكي از خيابان‌هاي اصلي شرق تهران محسوب مي‌شود تنها سيماي مسجد شفا است كه به چشم مي‌خورد.  مسجد شفا، حد فاصل چهارراه آبسردار و سه راهي مجلس واقع شده است. خيابان هاي زرين‌خامه و قائن، همچنين كوچه هاي كربلا، خزعل، آذر، رحماني پور، اميري كيا، استنكافي، آقاجانلو، پسنديده، ميرزايي،عامري، پانزدهم و... جزئي از محله‌اي محسوب مي‌شوند كه تحت پوشش جغرافيايي مسجد قرار دارند. مسجد شفا بدليل استقرار در خيابان مجاهدين اسلام از يك موقعيت فرامحله‌اي و فرا‌منطقه‌اي نيز برخودار است. ساختمان جديد مجلس شوراي اسلامي، مدرسه و مسجد شهيد مطهري،‌ موزه (منزل)‌ شهيد رجايي، بيمارستان شفا يحيائيان، بيمارستان معيري، حسينيه فاطميون، مجتمع آموزشي رفاه، دبيرستان شهيد مدرس(شاهد)، دبيرستان روشنگر(شاهد)، از مهمترين اماكني هستند كه در نزديكي مسجد شفا واقع شده‌اند.

  (کروکی مسجد شفا، برای بزرگنمایی تصویر، بر روی آن کلیک نمایید)

ويژگي هاي معماري و فضاهاي مسجد شفا:

          اين مسجد عليرغم فضاي بسيار كوچك، بسيار زيبا، و با روح است. ملك مسجد شفا يك بر دارد و تنها راه دسترسي آن از سمت جنوب به خيابان مجاهدين اسلام مي‌باشد. بناي اصلي مسجد به سبك سنتي و با ديوارهاي قطور باربر ساخته شده است. در ترميم و بازسازي اخير، با استفاده از مصالح جديد و تعبيه ستونها و پل‌هاي فلزي، تا حدودي بناي مسجد استحكام يافته است.

          نماهاي داخلي و بيروني مسجد را آجركاري و كتيبه‌هاي معرق و كاشي‌كاري‌هاي اصيل ايراني تشكيل مي‌دهند كه با نظم ويژه‌اي كنار هم قرار گرفته‌اند. دو شبستان اصلي(آقايان) و فرعي(بانوان) با يك فضاي خالي شش ضلعي (بالكن) بسيار زيبا ارتباط يافته‌اند. دور تا دور اين فضا با كتيبه هاي كاشي كاري تزيين شده است. لوستر نسبتا بزرگي كه در اين بخش از شبستان تعبيه شده است بر شكوه و عظمت اين فضا مي‌افزايد.

           فضاهاي اصلي مسجد شفا شامل صحن ورودي (حياط)، شبستان اصلي (بخش آقايان) و شبستان فرعي(بخش بانوان) مي‌باشد.

          از فضاهاي فرعي مسجد مي‌توان به دفتر بسيج خواهران، دفتر بسيج برادران، دفتر هيئت امناء،  منزل مسكوني خادم، كفشداري، آبدارخانه، وضوخانه و سرويس هاي بهداشتي اشاره كرد. همة اين فضاها در دو و نيم طبقه استقرار يافته اند.

(پلان مسجد شفا، برای بزرگنمایی تصویر، بر روی آن کلیک نمایید)

(پلان مسجد شفا، برای بزرگنمایی تصویر، بر روی آن کلیک نمایید)

حال و هوای معنوی مسجد شفا

      هر روز سحر وقت اذان بلندگو روشن مي‌شود صداي اذان در كوچه‌هاي محل مي‌پيچد...

      چراغ‌ها روشن مي‌شوند وضو با يك مشت آب زلال به جاي خواب، شوق و شور را در جان‌ها مي‌ريزد.  

      هنوز اذان تمام نشده اهالي محله مسجد شفا خود را به مسجد مي‌رسانند. مسجد خيلي بزرگ نيست.  

      محراب كوچك مسجد هم كاشي‌كاري هاي آن‌چناني ندارد. از سقف هيچ چلچراغ بزرگي آويزان نيست.  

      ظاهر مسجد از سال‌هايي كه شهيد رجايي به اينجا مي‌آمد خيلي تغيير نكرده است.  

      اما اين‌جا يك ويژگي مثبت دارد. اين‌جا درست مثل يك مسجد است، همان‌طور كه بايد باشد. با صفا و دوست داشتني!  

      ظهرها و غروب‌ها هم فضاي كوچك مسجد پر مي‌شود از آدم‌هايي كه خانه خدا را پناهگاه خود مي‌دانند.

      اين‌جا مسجد شفا است.  

ائمة جماعت مسجد از آغاز تا كنون:

         علماي عظام، حضرت آيت‌الله ماكويي، حضرت آيت‌الله ابوالقاسم رحماني خلیلی و حجت‌الاسلام‌ و ‌المسلمين موسوي، جزء سرشناس‌ترين ائمه جماعت مسجد شفا محسوب مي‌شوند.

           مرحوم حضرت آیت الله ابوالقاسم رحمانی خلیلی مازندراني از سال ۱۳۴۷ شمسى که به تهران مهاجرت کردند در مسجد شفا یه عنوان امام جماعت اقامه نماز می کردند و در مدرسه چهلستون و مدرسه شیخ عبدالحسین نیز به تدریس مکاسب و کفایه اشتغال داشتند.

(شرح حال حضرت آیت الله ابوالقاسم رحمانی خلیلی مازندراني)

       حضرت حجت‌الاسلام‌ و المسلمين محمد علی رضواني نژاد از سال 1376 به مدت 12 سال در مسجد شفا اقامه نماز مي‌كردند.

(بیوگرافی حجت الاسلام و المسلمین محمد علی رضوانی نژاد)

         به دنبال ماموریت فرهنگی حضرت حجت‌الاسلام‌ و المسلمين رضواني نژاد به کشور افغانستان، مدتی نماز جماعت مسجد به امامت مرحوم حضرت حجت الاسلام والمسلمین مجید رحیمی اقامه می گردید.